fisikon

τεστ πλαισιο

Πρωτογενής Νομοθεσία

Η εισαγωγή και εμπορία (προμήθεια), μεταφορά και διανομή του φυσικού αερίου στην Ελλάδα ρυθμίστηκε αρχικά με τον  Ν. 2364/1995 (ΦΕΚ Α’ 252/6.12.1995) .

Στη συνέχεια, σε συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις περί απελευθέρωσης της αγοράς φυσικού αερίου που επέβαλλε το 2ο Ενεργειακό Πακέτο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τους κοινούς κανόνες στην εσωτερική αγορά αερίου (Οδηγία 2003/55/ΕΚ και Ε.Κ. 1775/2005) εκδόθηκε ο  Ν. 3428/2005 (ΦΕΚ Α’ 313/27.12.2005)  περί Απελευθέρωσης της Αγοράς Φυσικού Αερίου, με τον οποίο ενσωματώθηκαν στο εθνικό δίκαιο οι προβλέψεις ανωτέρω Ευρωπαϊκών Οδηγιών και Κανονισμών.

Σε συνέχεια της έκδοσης του 3ου ενεργειακού Πακέτου και για τον σκοπό εναρμόνισης με τις προβλέψεις αυτού (ειδικότερα την Οδηγία 2009/73/ΕΚ και τους Κανονισμούς (Ε.Κ.) 713/2009 και 715/2009), με στόχο την περαιτέρω   ομαλή ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου και της δημιουργίας ίσων όρων πρόσβασης για όλες τις επιχειρήσεις φυσικού αερίου που δραστηριοποιούνται εντός της Ε.Ε., εκδόθηκε ο νέος ενεργειακός νόμος Ν. 4001/2011 (ΦΕΚ Α’ 179/22.8.2011) για τη λειτουργία Ενεργειακών Αγορών Ηλεκτρισμού και Φυσικού Αερίου, ο οποίος αντικατέστησε κατά το πλείστον τον Ν. 3428/2005 . Με την Οδηγία 2009/73/ΕΚ θεσπίσθηκε η υποχρέωση διαχωρισμού των δικτύων από τις δραστηριότητες προμήθειας και παραγωγής με την υιοθέτηση τριών εναλλακτικών μοντέλων (ownership unbundling, ISO, ITO), καθώς θεωρήθηκε ότι ο νομικός και λειτουργικός διαχωρισμός που προβλέπονταν στην προηγούμενη και καταργηθείσα Οδηγία 2003/55/ΕΚ δεν επέφερε ικανοποιητικά αποτελέσματα ως προς τον ανωτέρω επιδιωκόμενο σκοπό. Ο Ν. 4001/2011 αρχικά προέβλεπε μόνο την υιοθέτηση του Ιδιοκτησιακού Διαχωρισμού (ownership unbundling). Με την από  16.12.2011 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΦΕΚ Α’ 262/16.12.2011) προβλέφθηκε η δυνατότητα εφαρμογής του μοντέλου του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς (ΙΤΟ) για τα Συστήματα Μεταφοράς που ανήκαν σε Κάθετα Ολοκληρωμένη Επιχείρηση στις 3 Σεπτεμβρίου 2009, καθώς και η δυνατότητα επιλογής, από όσες Κάθετα Ολοκληρωμένες Επιχειρήσεις το επιθυμούν, του μοντέλου του Ιδιοκτησιακού Διαχωρισμού. Οι διατάξεις του Ν. 4001/2011 σχετικά με τον Ανεξάρτητο Διαχειριστή Συστήματος τροποποιήθηκαν με τον Ν. 4093/2012 (ΦΕΚ Α’ 222/12.11.2012) ,  την Π.Ν.Π. ΦΕΚ Α’229/19.11.12 και τον Ν. 4111/2013 (ΦΕΚ Α’ 18/25.01.2013) .

Με τους Ν. 4336/2015 (ΦΕΚ Α’ 94/14.8.2015) ,  Ν. 4337/2015 (ΦΕΚ Α’ 129/17.10.2015) , καθώς και τον  Ν. 4414/2016 (ΦΕΚ Α’ 149/09.08.2016) , το άρθρο 55 του  Ν. 4423/2016 (ΦΕΚ Α’ 182/27.09.2016)  και το άρθρο 15 του  Ν. 4425/2016 (ΦΕΚ Α’ 185/30.09.2016) , τροποποιήθηκε ο Ν. 4001/2011 με σκοπό την περαιτέρω απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου στην Ελλάδα, δια της αναμόρφωσης του πλαισίου διανομής φυσικού αερίου μέσω της υποχρέωσης των Κάθετα Ολοκληρωμένων Εταιρειών Φυσικού Αερίου για νομικό και λειτουργικό διαχωρισμό των δραστηριοτήτων Διαχείρισης Δικτύων Διανομής από τις δραστηριότητες προμήθειας φυσικού αερίου, καθώς και της διεύρυνσης του ορισμού του «Επιλέγοντος» Πελάτη. Οι νέες ως άνω διατάξεις περιέχουν, επίσης, λεπτομερείς προβλέψεις σχετικά με την πραγματοποίηση του εν λόγω νομικού και λειτουργικού διαχωρισμού.

Μεταξύ άλλων, στον Ν. 4001/2011 επήλθαν και οι ακόλουθες σημαντικές τροποποιήσεις:

  • Με το άρθρο 17 παρ. 13 του Ν. 4203/2013 (ΦΕΚ Α’ 235/1.11.2013) και εν συνεχεία με το άρθρο 2 παρ. 2 του Ν. 4336/2015 (ΦΕΚ Α’ 94/14.8.2015) τροποποιήθηκε το άρθ. 73 του ν. 4001/2011 περί ασφάλειας εφοδιασμού ώστε να εναρμονιστεί με τον ευρωπαϊκό Κανονισμό 994/2010. Επίσης, με την παρ. 12 του άρθρου 17 του Ν. 4203/2013 τροποποιήθηκε η παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 4001/2011 και εν συνεχεία εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του παραπάνω νόμου η Υ.Α.  Δ1/Β/10233/2014 (ΦΕΚ Β’ 1684/24.06.2014) με την οποία καθορίστηκαν  περαιτέρω οι κατηγορίες των Προστατευόμενων Καταναλωτών φυσικού αερίου.
  • Με την παρ. 8 του άρθρου 55 του  Ν.4223/2013 (ΦΕΚ Α’ 287/31.12.2013) αντικαταστάθηκε το δεύτερο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 85 του Ν. 4001/2011 και παρατάθηκε η ισχύς των διατάξεων του άρθρου 24 του ν. 3175/2003 (σχετικά με τις ρήτρες Take or Pay) μέχρι την 31.12.2015.
  • Με το άρθρο 96 του Ν.4512/2018 (ΦΕΚ Α’ 5/17.1.2018) σχετικά με την αναδιοργάνωση της ελληνικής αγοράς ενέργειας, εισήχθησαν στον Ν.4001/2011 νέα άρθρα 117Α, 117Β, 117Γ, 117Δ, 117Ε, 118Α, τα οποία περιέχουν λεπτομερείς διατάξεις για τη λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, ενώ με τις παρ. 4-7 του άρθρου 64 του Ν.4546/2018 (βλ. κατωτέρω) προστέθηκαν στα α.117Β και 117Ε ειδικότερες διατάξεις σχετικά με την έγκριση από τη ΡΑΕ των προϋπολογισμών λειτουργικών δαπανών του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και του Φορέα Εκκαθάρισης (για το χρονικό διάστημα από τη σύστασή τους έως την 31.12.2018).
  • Με το άρθρο 24 του Ν. 4513/ 2018 (ΦΕΚ Α’ 9/23.1.18) οι κυριότερες αλλαγές που επήλθαν είναι οι ακόλουθες: α) προσδιορίζεται το πλαίσιο για την αντιστάθμιση φυσικών απωλειών και ιδιοκατανάλωσης του ΕΣΦΑ σύμφωνα και με τις απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού Κανονισμού για την Εξισορρόπηση ( Κανονισμό (ΕΕ) αριθμ 312/2014), β) ενισχύεται το Ηλεκτρονικό Σύστημα Συναλλαγών φυσικού αερίου για περισσότερο αποτελεσματική λειτουργία της δευτερογενούς αγοράς (μεταπώληση, εκχώρηση/ μεταβίβαση δυναμικότητας και αποθηκευτικού χώρου) γ) τροποποιούνται οι διατάξεις περί ασφάλειας εφοδιασμού ώστε το αντάλλαγμα που οφείλεται στους Ηλεκτροπαραγωγούς με καύσιμο φυσικού αερίου και υποχρέωση τήρησης εναλλακτικού καυσίμου να καλύπτει και τη διαφορά κόστους πετρελαίου /φυσικού αερίου για δοκιμές πριν τη σύναψη σύμβασης με το ΔΕΣΦΑ, ενώ ειδικά για την χειμερινή περίοδο 2017-2018 οι Ηλεκτροπαραγωγοί έχουν και την υποχρέωση τήρησης αποθέματος φυσικού αερίου διατηρώντας απόθεμα σε πλωτή δεξαμενή σύμφωνα με τους όρους σχετικής απόφασης της ΡΑΕ και δ) εισάγονται απαιτήσεις ελάχιστου κεφαλαίου για υποψηφίους αλλά και κατόχους αδειών προμήθειας, ΑΣΦΑ, Διαχείρισης ΑΣΦΑ, Διανομής και Διαχείρισης Δικτύου Διανομής. Η περίπτωση β’ της παραγράφου 8 του εν λόγω άρθρου τροποποιήθηκε με το άρθρο 40.2 του Ν.4546/2018 (βλ. κατωτέρω) και απαιτεί πλέον από τους κατόχους αδειών Προμήθειας φ.α., ΑΣΦΑ, Διαχείρισης ΑΣΦΑ, Διανομής & Διαχείρισης Δικτύων Διανομής, εντός εννέα (9) μηνών από την έναρξη ισχύος του αναθεωρημένου Κανονισμού Αδειών, να υποβάλουν στη ΡΑΕ αίτηση τροποποίησης της άδειας που κατέχουν συνοδευόμενη από τα συμπληρωματικά στοιχεία που υποδηλώνουν τη συμμόρφωσή τους με τις διατάξεις του άρθρου 90 του Ν.4001/2011, όπως αυτό τροποποιήθηκε με τους Ν.4513/2018 και 4546/2018 και ισχύει, προκειμένου να μην ανακληθεί η άδειά τους.
  • Με την παρ. 1 του άρθρου 40 του Ν. 4546/2018 (ΦΕΚ Α’ 101/12.06.18): α) προστέθηκαν νέα παράγραφος για την Άδεια Διαχείρισης ΑΣΦΑ (άρθρου 77 του Ν. 4001/2011) και νέο εδάφιο για τις Άδειες Διανομής και Διαχείρισης Δικτύου Διανομής (παρ. 1 του άρθρου 80Γ του Ν. 4001/2011) που ορίζουν ότι οι εν λόγω Άδειες θα προβλέπουν και τους όρους, τις προϋποθέσεις και τα αναγκαία μέτρα διασφάλισης της ανεξαρτησίας και του λειτουργικού διαχωρισμού του κατόχου της άδειας, β) στο άρθρο 81 παρ. 1 του Ν. 4001/2011 για την προμήθεια φυσικού αερίου, προβλέπεται πλέον ότι δεν απαιτείται Άδεια Προμήθειας για πώληση φυσικού αερίου σε Προμηθευτή ή Πελάτη Χονδρικής και ότι η ΡΑΕ θα παρακολουθεί τον τρόπο άσκησης δραστηριότητας Προμήθειας από Πελάτες Χονδρικής, γ) καταργήθηκε το άρθρο 84 του Ν. 4001/2011 σχετικά με τη μεταπώληση φυσικού αερίου. Επιπρόσθετα, με την παρ. 2 του άρθρου 47 του εν λόγω νόμου αντικαθίσταται το πρώτο εδάφιο της παρ. 2 άρθρου 80Β του Ν. 4001/2011 και πλέον ορίζεται ότι τα έργα επέκτασης των υφιστάμενων Δικτύων Διανομής που εκτελούνται από την 1.04.2017 από τις ΕΔΑ Αττικής, Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας ανήκουν στην αποκλειστική κυριότητα αυτών.
  • Με το άρθρο 53 του Ν. 4602/2019 (ΦΕΚ Α’ 45/09.03.19)  προστέθηκαν μετά το άρθρο 80Γ του ν. 4001/2011 τα άρθρα 80Δ, 80Ε, 80ΣΤ, 80Ζ, 80Η, 80Θ, 80Ι, 80ΙΑ, 80ΙΒ, 80ΙΓ και 80ΙΔ, με τα οποία προβλέπεται ο πλήρης ιδιοκτησιακός διαχωρισμός των επιχειρήσεων που έχουν στην ιδιοκτησία τους Δίκτυο Διανομής Φυσικού Αερίου και ασκούν τις αρμοδιότητες του διαχειριστή του δικτύου από τις δραστηριότητες παραγωγής ή προμήθειας φυσικού αερίου ή ηλεκτρικής ενέργειας ή εμπορίας ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης, το εν λόγω άρθρο περιέχει προβλέψεις για τον εταιρικό μετασχηματισμό της ΔΕΠΑ Α.Ε. σε ΔΕΠΑ Εμπορίας Α.Ε. και ΔΕΠΑ Υποδομών Α.Ε. και την πώληση μετοχών και των δύο προαναφερόμενων εταιρειών σε ενδιαφερόμενους επενδυτές.
  • Στο Κεφάλαιο Δ’ του Ν. 4643/2019 (ΦΕΚ Α’ 193/03.12.19) θεσπίστηκαν ρυθμίσεις για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ Α.Ε. και λοιπές διατάξεις για την αγορά φυσικού αερίου. Ειδικότερα, με το α.16 καταργούνται τα άρθρα 80ΙΑ, 80ΙΓ, 80ΙΔ του ν.4001/2011, και αντικαθίστανται τα άρθρα 80ΣΤ, 80Ζ, 80Η, 80Ι με προβλέψεις για τον εταιρικό μετασχηματισμό της ΔΕΠΑ Α.Ε. σε ΔΕΠΑ Εμπορίας Α.Ε., ΔΕΠΑ Υποδομών Α.Ε. και ΔΕΠΑ Διεθνών Έργων Α.Ε. και την πώληση του συνόλου των μετοχών ιδιοκτησίας ΤΑΙΠΕΔ των εταιρειών ΔΕΠΑ Εμπορίας και ΔΕΠΑ Υποδομών σε ενδιαφερόμενους επενδυτές, εξαιρουμένων των μετοχών της ΔΕΠΑ Διεθνών Έργων.
  • Στο Κεφάλαιο Η (άρθρα 72 και 73) του Ν . 4685/2020 (ΦΕΚ Α' 92/7.5.2020) μεταξύ άλλων α) συμπληρώθηκαν οι διατάξεις των άρθρων 176-177 του Ν.4001/2011 με την οριοθέτηση των έργων εγκατάστασης των αγωγών φ.α. στα οποία περιλαμβάνεται εφεξής και ο αγωγός East Med, β) επανακαθορίστηκε η διαδικασία επιλογής Προμηθευτών Τελευταίου Καταφυγίου στο φ.α., και γ) μετασχηματίστηκε η ΕΔΕΥ ΑΕ με τη μεταφορά του 65% των μετοχών της "ΔΕΠΑ Διεθνών Έργων", που κατείχε το ΤΑΙΠΕΔ, και προβλέφθηκε η δυνατότητα απόκτησης και του υπόλοιπου 35% των μετοχών που ανήκουν σήμερα στα Ελληνικά Πετρέλαια.

Δευτερογενής νομοθεσία

1. Αδειοδότηση

2. Διαχείριση Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου

  • Κώδικας Διαχείρισης ΕΣΦΑ:

Ο πρώτος Κώδικας Διαχείρισης ΕΣΦΑ εκδόθηκε με την Υ.Α. Δ1/Α/5346/2010 (ΦΕΚ Β’ 379/1.4.2010) . Βάσει αυτού, με την υπ. αριθ. 611/2010 απόφαση ΡΑΕ (ΦΕΚ Β’ 480/20.4.2010)εκδόθηκαν οι Πρότυπες Συμβάσεις Μεταφοράς Φυσικού Αερίου και Χρήσης Εγκατάστασης ΥΦΑ.

Η 1η Αναθεώρηση του Κώδικα Διαχείρισης ΕΣΦΑ τέθηκε σε ισχύ την 14/10/2011 με την υπ’ αριθ. 1096/2011 απόφαση PAE  (ΦΕΚ Β’ 2227/14.10.2011) . Σκοπός της αναθεώρησης ήταν η συμπλήρωση – βελτίωση των προβλέψεων του Κώδικα καθώς και η προσπάθεια εναρμόνισής του με τις εν γένει διατάξεις του ευρωπαϊκού Gas Target Model. Συνεπεία της εν λόγω αναθεώρησης, η ΡΑΕ, με την υπ. αριθ. 126/2012 απόφασή της (ΦΕΚ Β’ 907/23.3.2012) , ενέκρινε εκ νέου Πρότυπες Συμβάσεις Μεταφοράς Φυσικού Αερίου και Χρήσης Εγκατάστασης ΥΦΑ, σε συμμόρφωση με τις αναθεωρημένες διατάξεις του Κώδικα Διαχείρισης ΕΣΦΑ.

Η 2η Αναθεώρηση του Κώδικα Διαχείρισης ΕΣΦΑ (ΦΕΚ Β’ 3131/9.12.2013)  δημοσιεύθηκε την 9/12/2013 σε συμμόρφωση με τις διατάξεις του από 5/7/2012 Κανονισμού Τιμολόγησης (βλ. παρακάτω), καθώς και με τις προβλέψεις του Ευρωπαϊκού Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 994/2010 σχετικά με τα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με αέριο και των προβλέψεων του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 715/2009 περί όρων πρόσβασης στα δίκτυα μεταφοράς φυσικού αερίου, όπως είχε τροποποιηθεί και με την υπ’ αριθ. 2012/490/ΕΕ απόφαση της Επιτροπής περί μέτρων διαχείρισης συμβατικής συμφόρησης. Βάσει της 2ης αναθεώρησης, δημοσιεύθηκαν αναθεωρημένες Πρότυπες Συμβάσεις Μεταφοράς Φυσικού Αερίου και Χρήσης Εγκατάστασης ΥΦΑ ( υπ’ αριθ. 635/2013 απόφαση ΡΑΕ – ΦΕΚ Β’ 3325/27.12.2013 ).

Η3η Αναθεώρηση του Κώδικα Διαχείρισης (υπ’ αριθ. 239/2017 απόφαση ΡΑΕ – ΦΕΚ Β’ 1549/5.5.2017) δημοσιεύθηκε την 5/5/2017 και τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουνίου 2017. Σκοπός της εν λόγω αναθεώρησης είναι η ενσωμάτωση των προβλέψεων των Ευρωπαϊκών Κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 984/2013 για τη θέσπιση κώδικα δικτύου σχετικά με μηχανισμούς κατανομής δυναμικότητας στα συστήματα μεταφοράς αερίου, (ΕΕ) αριθ. 312/2014 για τη θέσπιση κώδικα δικτύου όσον αφορά την εξισορρόπηση του φυσικού αερίου στα δίκτυα μεταφοράς και (ΕΕ) αριθ. 703/2015 για τη θέσπιση κώδικα δικτύου όσον αφορά τους κανόνες για τη διαλειτουργικότητα και την ανταλλαγή δεδομένων. Βάσει της 3ης αναθεώρησης, δημοσιεύθηκαν οι νέες Πρότυπες Συμβάσεις Πλαίσιο Μεταφοράς Φυσικού Αερίου και Χρήσης Εγκατάστασης ΥΦΑ (υπ’ αριθ. 257/2017 απόφαση ΡΑΕ –ΦΕΚ Β’ 1443/27.4.2017) με ισχύ από την 1η Ιουνίου 2017.

Η 4η Αναθεώρηση του Κώδικα Διαχείρισης (υπ’ αριθμ 123/2018 απόφαση ΡΑΕ –ΦΕΚ Β’ 788/7.3.18) τέθηκε σε ισχύ από 1η Ιουλίου 2018. Σκοπός της εν λόγω αναθεώρησης είναι η προσαρμογή του εθνικού κανονιστικού πλαισίου με το ισχύον ευρωπαϊκό, όπως έχει διαμορφωθεί με τους Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς 459/2017 (κώδικας δικτύου σχετικά με μηχανισμούς κατανομής δυναμικότητας στα συστήματα μεταφοράς αερίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 984/2013) και 1938/2017 (σχετικά με τα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο και με την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 994/2010). Οι κυριότερες τροποποιήσεις αφορούν στη δημιουργία Εικονικού Σημείου Συναλλαγών, στη Δημοπράτηση ενδοημερήσιων προϊόντων αδιάλειπτης δυναμικότητας στα Σημεία Διασύνδεσης (περιλαμβανομένου του Σημείου Εισόδου «Κήποι») και στη λειτουργία Βάθρου Εξισορρόπησης (Balancing Platform) στο οποίο ο Διαχειριστής θα πραγματοποιεί δημοπρασίες αγοράς και πώλησης βραχυπρόθεσμων τυποποιημένων προϊόντων που απαιτούνται για την εξισορρόπηση φορτίου του ΕΣΦΑ αλλά και οι Χρήστες θα συναλλάσσονται μεταξύ τους και με τον Διαχειριστή για εξισορρόπηση της θέσης τους.
Βάσει της 4ης Αναθεώρησης, δημοσιεύθηκαν η νέα Πρότυπη Σύμβαση Πλαίσιο Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (υπ’ αριθ. 507/2018 απόφαση ΡΑΕ –ΦΕΚ Β’ 2473/27.6.2018) με ισχύ από την 27η Ιουνίου 2018, καθώς και το Εγχειρίδιο Εξισορρόπησης Φορτίου του ΕΣΜΦΑ (υπ’ αριθ. 546/2018 απόφαση ΡΑΕ – ΦΕΚ Β’ 2523/29.6.2018) με ισχύ από την 29η Ιουνίου 2018.

Εν συνεχεία, με την υπ’ αριθμ. 821/2020 Απόφασης της ΡΑΕ (ΦΕΚ Β’ 2056/30.05.2020) τροποποιήθηκαν οι Πρότυπες Συμβάσεις Πλαίσιο Μεταφοράς Φυσικού Αερίου και Χρήσης Εγκατάστασης ΥΦΑ και προστέθηκαν νέες διατάξεις, με ισχύ από την 30η Μαΐου 2020. Με την υπ’ αριθμ. 727/2020 Απόφαση ΡΑΕ (ΦΕΚ Β’ 1684/04.05.2020), τροποποιήθηκαν οι διατάξεις του Κώδικα Διαχείρισης ΕΣΦΑ που αφορούν στη χρήση της Εγκατάστασης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στη Ρεβυθούσα με στόχο την παροχή πρόσθετης ευελιξίας στους χρήστες.

  • Κανονισμός Τιμολόγησης Βασικών Δραστηριοτήτων ΕΣΦΑ:

Η Υ.Α.  4955/2006 (ΦΕΚ Β’ 360/27.3.2006) περί Ορισμού Τιμολογίου μεταφοράς φυσικού αερίου και αεριοποίησης ΥΦΑ, η οποία τροποποιήθηκε με τις Υ.Α. Δ1/23344/2006  (ΦΕΚ Β’ 1781/7.12.2006) , Δ1/5037/2007 (ΦΕΚ Β’ 379/20.3.2007) και την Υ.Α. Δ1/Α/1110/9860/2010 (ΦΕΚ Β’ 747/31.5.2010)  περί Τροποποίησης Τιμολογίου Μεταφοράς φυσικού αερίου και αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου, και προβλέπει χρεώσεις βάσει των δυναμικοτήτων εξόδου (postage stamp), έπαυσε να ισχύει από τη θέση σε ισχύ του ως άνω Τιμολογίου Χρήσης ΕΣΦΑ, με ρητή εξαίρεση των διατάξεων που απαιτούνται για τον υπολογισμό της Ανακτήσιμης Διαφοράς σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 22 της υπ’ αριθ. 594/2012 απόφασης ΡΑΕ.

Με την υπ’ αριθ. 594/2012 απόφαση ΡΑΕ (ΦΕΚ Β’ 2093/5.7.2012) εγκρίθηκε ο Κανονισμός Τιμολόγησης Βασικών Δραστηριοτήτων του ΕΣΦΑ, με τον οποίο υιοθετήθηκε σύστημα τιμολόγησης με ανεξάρτητες χρεώσεις δυναμικοτήτων εισόδου και εξόδου και με την υπ’ αριθ. 722/2012 απόφαση ΡΑΕ (ΦΕΚ Β’ 2385/27.8.12) εγκρίθηκε το Τιμολόγιο Χρήσης του ΕΣΦΑ. Το εν λόγω σύστημα τιμολόγησης εφαρμόστηκε από την 1η Φεβρουαρίου 2013 (αντικαθιστώντας την Υ.Α. 4955/2006) έως την 31η Δεκεμβρίου 2016.

Η 1η Αναθεώρηση  του Κανονισμού Τιμολόγησης Βασικών Δραστηριοτήτων του ΕΣΦΑ εγκρίθηκε με την υπ’ αριθ. 339/2016 απόφαση ΡΑΕ (ΦΕΚ Β’ 3181/04.10.2016) ενώ με την υπ’ αριθ. 352/2016 απόφαση ΡΑΕ (ΦΕΚ Β’ 3513/01.11.2016) εγκρίθηκε το αντίστοιχο Τιμολόγιο Χρήσης ΕΣΦΑ με έναρξη ισχύος από 1η Ιανουαρίου 2017. Οι διατάξεις της προαναφερόμενης 1ης Αναθεώρησης του Κανονισμού Τιμολόγησης είναι σύμφωνες με τις απαιτήσεις του πλαισίου που έχει διαμορφωθεί με τους ισχύοντες Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς (ΕΕ) αριθ. 984/2013, (ΕΕ) αριθ. 312/2014 και (ΕΕ) αριθ. 703/2015 (βλ. ανωτέρω).

Ακολούθως, η ΡΑΕ προχώρησε στην 2η αναθεώρηση του Κανονισμού Τιμολόγησης Βασικών Δραστηριοτήτων, με βασικό στόχο τη συμπλήρωση και περαιτέρω βελτίωση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου για τη διαμόρφωση των τιμολογίων χρήσης του ΕΣΦΑ σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2017/460 ( Κώδικας δικτύου σχετικά με την εναρμονισμένη διάρθρωση των τιμολογίων μεταφοράς αερίου) ως προς την ανάγκη εξομάλυνσης των διαχρονικών μεταβολών των τιμολογίων και ιδίως την αποτροπή ακραίων διακυμάνσεων αυτών σε μεταγενέστερο χρόνο, αλλά και λόγω της σημαντικής πλεονασματικής ανάκτησης των εσόδων του Διαχειριστή για το 2017. Η εν λόγω αναθεώρηση εγκρίθηκε με την υπ’ αριθ. 871/2017 απόφαση ΡΑΕ (ΦΕΚ Β’ 3720/20.10.2017) ενώ με την υπ’ αριθ. 997/2017 απόφαση ΡΑΕ (ΦΕΚ Β’ 4737/2017.29.12.2017) εγκρίθηκε η αναπροσαρμογή του Τιμολογίου Χρήσης του ΕΣΦΑ, σύμφωνα με τις διατάξεις της 2ης Αναθεώρησης του Κανονισμού Τιμολόγησης ΕΣΦΑ, με έναρξη ισχύος από 1η Μαΐου 2018. Ακολούθως, τον Ιούλιο 2018 δημοσιεύθηκε η 3η Αναθεώρηση του εν λόγω Κανονισμού, η οποία περιλαμβάνει τα ενδοημερήσια προϊόντα δυναμικότητας, την υπηρεσία μετατροπής μεταφορικής ικανότητας (σε δεσμοποιημένη και η οποία δεν επηρεάζει την υφιστάμενη απόφαση τιμολογίων χρήσης (Απόφαση ΡΑΕ υπ.αρ. 997/2017). Η εν λόγω αναθεώρηση εγκρίθηκε με την υπ’ αριθ. 644/2018 απόφαση ΡΑΕ (ΦΕΚ Β’ 3000/25.07.2018) και διορθωτικό ως προς τη διόρθωση σφαλμάτων ΦΕΚ Β’ 3892/07.09.2018), με έναρξη ισχύος από την 25η Ιουλίου 2018. Τον Ιούνιο 2019 δημοσιεύτηκε η υπ’ αριθ. 540/2019 Απόφαση ΡΑΕ (ΦΕΚ Β’ 2436/20.06.2019) με την οποία εγκρίνεται το απαιτούμενο Έσοδο Μεταφοράς και εγκατάστασης ΥΦΑ και αναθεωρείται το Τιμολόγιο Χρήσης ΕΣΦΑ με έναρξη ισχύος από 1η Σεπτεμβρίου 2019, στα πλαίσια της Τακτικής Αναθεώρησης που προβλέπεται από τον Κανονισμό Τιμολόγησης.

  • Με την υπ’ αριθ. 539/2019 Απόφαση της ΡΑΕ (ΦΕΚ Β’ 2601/28.06.19) εγκρίθηκε η 4η Αναθεώρηση του Κανονισμού Τιμολόγησης Βασικών Δραστηριοτήτων του ΕΣΦΑ σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/460, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την μετατροπή της μεθοδολογίας υπολογισμού τιμής αναφοράς από postage stamp σε Capacity Weighted Distance, τη δημιουργία δέσμης Σημείων Εισόδου (cluster) Σιδηρόκαστρο και Κήποι, τη δημιουργία δύο δεσμών εξόδων (Βόρεια Ζώνη και τη Νότια Ζώνη, από τρεις που ίσχυαν), τη διάκριση των Ρυθμιζόμενων Υπηρεσιών ΕΣΜΦΑ σε Υπηρεσίες Μεταφοράς και Μη Μεταφοράς και των Ρυθμιζόμενων Υπηρεσιών ΥΦΑ σε Υπηρεσίες ΥΦΑ και Πρόσθετες, και την ανάκτηση του Απαιτούμενου Εσόδου της Υπηρεσίας Μεταφοράς κατά ποσοστό 50% από τα Σημεία Εισόδου και κατά ποσοστό 50% από τα Σημεία Εξόδου (ενώ σήμερα ανακτάται με κατανομή 80% από Σημεία Εξόδου και 20% από Σημεία Εισόδου. Ακολούθως, με την υπ’ αριθ. 566/2019 Απόφαση της ΡΑΕ (ΦΕΚ Β’ 2724/2.7.2019) εγκρίθηκε η αναπροσαρμογή του Τιμολογίου Χρήσης του ΕΣΦΑ, σύμφωνα με τις διατάξεις της 4ης Αναθεώρησης του Κανονισμού Τιμολόγησης ΕΣΦΑ, με έναρξη ισχύος από 1η Ιανουαρίου 2020.
  • Υ.Α. Δ1/Α/7754/6.5.10 (ΦΕΚ Β’ 584/6.5.2010) – «Κανονισμός Μετρήσεων του ΕΣΦΑ».

3. Διαχείριση Δικτύου Διανομής

4. Ασφάλεια Εφοδιασμού

  • Οι διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 994/2010 (που αντικαταστάθηκε με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2017/1938 – βλ. ενότητα για Ευρωπαϊκό Ρυθμιστικό Πλαίσιο) σχετικά με τα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με αέριο, όπως έχει προαναφερθεί, έχουν ενσωματωθεί στον Ν. 4001/2011, ως αυτός τροποποιηθείς ισχύει (με το αρ. 17.13 του Ν. 4203/2013, την υποπαρ. Β1 της παρ. Β του άρθρου 2 του Ν. 4336/2015 και με το αρ. 24 του Ν. 4513/2018).
  • Με την υπ. αριθ. 344/2014 (ΦΕΚ Β’ 2536/23.9.2014) Απόφαση της ΡΑΕ εγκρίθηκε το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο λογαριασμού ασφάλειας εφοδιασμού και το μοναδιαίο τέλος ασφάλειας εφοδιασμού. Η εν λόγω απόφαση τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθ. 1211/2018 Απόφαση ΡΑΕ (ΦΕΚ Β’ 5891/31.12.2018).
  • Η νέα επικαιροποίηση του Σχεδίου Έκτακτης Ανάγκης σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2017/1938 γίνεται με την υπ’ αριθ. 567/2019 Απόφαση ΡΑΕ (ΦΕΚ Β’ 2501/25.06.2019) [δεν ισχύει πλέον η απόφαση ΡΑΕ υπ’ αριθ. 405/2015 (ΦΕΚ Β’ 2644/8.12.2015), που επικαιροποιούσε το Σχέδιο σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 994/2010]. Η υπ’ αριθ. 500/2018 Απόφαση ΡΑΕ (ΦΕΚ Β’ 2672/06.07.2018 και το διορθωτικό αυτής ως προς την προσθήκη του Προσαρτήματος ΦΕΚ Β’ 3329/10.08.2018) επικαιροποιεί το σχέδιο Προληπτικής Δράσης σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2017/1938 [η υπ’ αριθ. 429/2015 Απόφαση ΡΑΕ με την οποία εγκρίθηκε το επικαιροποιημένο σχέδιο Προληπτικής Δράσης σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2010/994 δεν ισχύει πλέον].
  • Η ΥΑ Δ1/Β/10233/13.6.14 (ΦΕΚ Β’ 1684/24.6.2014) διεύρυνε τον ορισμό των προστατευόμενων καταναλωτών, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4001/2011.

5. Κλιματικά Ουδέτερη Οικονομία

Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) διαμορφώνει την πολιτική της χώρας σε θέματα ενέργειας και κλιματικής αλλαγής έως το 2030, λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τους στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, μέσω κατάρτισης ενός οδικού χάρτη με συγκεκριμένους ποσοτικούς στόχους, προτεραιότητες και μέτρα πολιτικής σε ένα ευρύ φάσμα οικονομικών δραστηριοτήτων. Το αρχικό σχέδιο ΕΣΕΚ, που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο 2019, προβλέπει έως το 2030, 31% μερίδιο ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας, 16,5% μερίδιο λιγνίτη στην ΗΠ, μείωση εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου 32% σε σχέση με το 1990 και βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στην τελική κατανάλωση ενέργειας κατά 33%. Ωστόσο, νέοι, πιο φιλόδοξοι στόχοι έχουν τεθεί σύμφωνα με την απόφαση κύρωσης του ΕΣΕΚ ( ΦΕΚ Β’4893/31.12.2019) και προβλέπουν έως το 2030, τουλάχιστον 35% μερίδιο ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας (με αντίστοιχο Ευρωπαϊκό στόχο 32%), 61% συμμετοχή των ΑΠΕ στην τελική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και καθόλου συμμετοχή λιγνίτη (απολιγνιτοποίηση το 2028), μείωση εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου τουλάχιστον 42% σε σχέση με το 1990 (σε ταύτιση με τον Ευρωπαϊκό στόχο) και βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στην τελική κατανάλωση ενέργειας κατά 38%.

α. Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή

Με τα άρθρα 42-45 του Ν.4414/2016 (ΦΕΚ Α’ 149/9.8.2016) θεσμοθετήθηκαν οι διαδικασίες κατάρτισης και το ελάχιστο περιεχόμενο της Εθνικής Στρατηγικής για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΠΚΑ) καθώς και των ανά Περιφέρεια Σχεδίων για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ) (το περιεχόμενο τους εξειδικεύτηκε περαιτέρω με την Υπ. Απόφαση υπ.αρ. οικ. 11258/ΦΕΚ Β’ 873/16.3.2017).
Βάσει της ΕΣΠΚΑ τίθενται οι γενικοί στόχοι και οι τρόποι υλοποίησης μιας αποτελεσματικής στρατηγικής για την προσαρμογή της χώρας στο πλαίσιο που ορίζεται από την σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών, τη Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή, λαμβάνοντας υπόψη και τη διεθνή εμπειρία. Τα απαιτούμενα μέτρα προσαρμογής περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα παρεμβάσεων που στοχεύουν στην ορθολογική διαχείριση δασών και υδάτων, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, την προσαρμογή των προδιαγραφών των κτιρίων και υποδομών σε μελλοντικές ακραίες κλιματικές συνθήκες, την προστασία των παράκτιων περιοχών από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Η εκπόνηση των Περιφερειακών Σχεδίων, που έρχεται ακολούθως, έχει στόχο τον καθορισμό των επιμέρους τομέων πολιτικής και προτεραιοτήτων λήψης μέτρων, στη βάση των κλιματικών συνθηκών και ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε περιφέρειας.

β. ΑΠΕ και Εκπομπές αερίων του Θερμοκηπίου
  1. Με το Ν. 4062/2012 (ΦΕΚ Α’ 70/30.3.12) ενσωματώθηκε αρχικά στην ελληνική νομοθεσία η Οδηγία 2009/28/ΕΚ για προώθηση παραγωγής από ΑΠΕ. Οι προβλέψεις της ισχύουσας σήμερα οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 που καταργεί την προαναφερόμενη την 1/7/2020 πρέπει να ενσωματωθούν στο εθνικό δίκαιο έως τις 30/6/2021.
  2. Με την ΚΥΑ 48416/2037/Ε.103 (ΦΕΚ Β’ 2516/7.11.11) θεσμοθετείται η συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 2009/31/ΕΚ για την περιβαλλοντικά ασφαλή αποθήκευση CO2 σε γεωλογικούς σχηματισμούς που εκτείνονται στην Ελληνική επικράτεια, συμπεριλαμβανομένου του θαλάσσιου βυθού, της υφαλοκρηπίδας και του υπεδάφους.
  3. Με την ΚΥΑ 54409/2632 (ΦΕΚ Β’ 1931/27.12.04) θεσμοθετείται η συμμόρφωση με τις διατάξεις της οδηγίας 2003/87/ΕΚ για εγκαθίδρυση μηχανισμού εμπορίας αερίων του θερμοκηπίου.
γ. Ενεργειακή Απόδοση

Αρχικά, προκειμένου να εναρμονιστεί η εθνική νομοθεσία με την Οδηγία 2006/32/ΕΚ  για την ενεργειακή απόδοση κατά την τελική χρήση και τις ενεργειακές υπηρεσίες, εκδόθηκε ο  Ν. 3855/2010 (ΦΕΚ 95/23.6.2010)  θεσπίζοντας μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά την τελική χρήση. Κατ’ εξουσιοδότηση του Ν. 3855/2010 εκδόθηκε η  Υ.Α. Δ5/Β/29891/2011 (ΦΕΚ 3254/30.12.2011)  με την οποία θεσπίζονται οι υποχρεώσεις διανομέων ενέργειας, διαχειριστών δικτύων διανομής και επιχειρήσεων λιανικής πώλησης ενέργειας για την παροχή στοιχείων τελικής ενεργειακής χρήσης.Ακολούθως, επειδή η προαναφερόμενη Οδηγία αντικαταστάθηκε με την Οδηγία 2012/27/ΕΕ, οι προβλέψεις της ενσωματώθηκαν στο εθνικό δίκαιο με τον Ν. 4342/2015 (ΦΕΚ Α’ 143/9.11.2015) . Κατ’ εξουσιοδότηση του Ν. 4342/2015 εκδόθηκε και η  Υ.Α. 174063/28.03.2017 (ΦΕΚ B’ 1242/11.04.2017)  με την οποία θεσπίζεται ο Κανονισμός Λειτουργίας Καθεστώτος Υποχρέωσης Ενεργειακής Απόδοσης.

Στη συνέχεια, για λόγους εναρμόνισης της εθνικής νομοθεσίας με την Οδηγία 2010/31/ΕΕ  για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, εκδόθηκε ο  Ν. 4122/2013  (ΦΕΚ Α’ 42/19.2.2013) . Κατ’ εξουσιοδότηση του Ν. 4122/2013 εκδόθηκε και η κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος & Ενέργειας Αριθμ. ΔΕΠΕΑ/οικ. 178581 (ΦΕΚ B’ 2367/12.07.2017)  με την οποία θεσπίζεται ο Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων. Επειδή η προαναφερόμενη Οδηγία τροποποιήθηκε με την υπ.αρ. (ΕΕ) 2018/844, τα κ-μ οφείλουν να προσαρμόσουν ανάλογα την εθνική τους νομοθεσία έως τις 10 Μαρτίου 2020.

6. Αεριοκίνηση-CNG και LNG στις Μεταφορές

α.  Καταρχήν, με τον Ν. 4439/2016 (ΦΕΚ Α΄ 222/30.11.2016) ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία η Οδηγία 2014/94/ΕΕ για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων και θεσπίστηκαν διατάξεις σχετικά με την απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης πρατηρίων, καθώς και λοιπές διατάξεις σχετικά με τα Πρατήρια Παροχής Καυσίμων και Ενέργειας και την προώθηση των σχετικών με τα εναλλακτικά καύσιμα δραστηριοτήτων των συνεργείων οχημάτων.

Ακολούθως, με τις διατάξεις του άρθρου 12 (κεφ. Α΄) του  Ν. 4233/2014 (ΦΕΚ Α’ 22/29.1.2014)  θεσπίσθηκε η δυνατότητα μετασκευής κινητήρων οχημάτων σε κινητήρες διπλού καυσίμου, δηλαδή για καύση συμβατικού καυσίμου και συμπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG). Κατ΄ εξουσιοδότηση της ως άνω διάταξης εκδόθηκε η Υ.Α 10852/715/14/2014 (ΦΕΚ Β’ 1466/5.6.2014) με την οποία καθορίσθηκαν οι τεχνικές προδιαγραφές του αναγκαίου για τη χρήση CNG ειδικού εξοπλισμού καθώς και οι λοιποί όροι και προϋποθέσεις ελέγχου για την ασφαλή κυκλοφορία των ανωτέρω οχημάτων.
Περαιτέρω, με την εκδοθείσα, κατ΄ εξουσιοδότηση του άρθρου 45 του ν. 2773/1999, Υ.Α. οικ. 13935/930/2014 (ΦΕΚ Β’ 674/18.3.2014) καθορίσθηκαν τα αρμόδια όργανα, οι όροι και οι προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας πρατηρίων διανομής συμπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG) και μικτών πρατηρίων υγρών καυσίμων.

β. Με το ΠΔ 64/2019 (ΦΕΚ Α’ 103/20.06.2019) τέθηκε σε εφαρμογή Κανονισμός για τον ασφαλή ανεφοδιασμό των πλοίων με υγροποιημένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ) ως καύσιμο.

γ. Η εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας προς την Οδηγία 2003/30/ΕΚ και η εισαγωγή βιοκαυσίμων στην εγχώρια αγορά έγινε με την κατάλληλη τροποποίηση και συμπλήρωση του θεσμικού πλαισίου για τα πετρελαιοειδή, δηλαδή του Ν.3054/2002 (ΦΕΚ Α’ 230/2.10.02), του Ν.3423/2005 (ΦΕΚ Α’ 304/13.12.05), του Ν.3769/2009 (ΦΕΚ Α’ 105/1.7.09) και του Ν.4062/2012 (ΦΕΚ Α’ 70/30.3.12).

Accessibility by WAH